Ligatury to specjalnie zaprojektowane kombinacje liter, w których dwa lub więcej znaków łączą się w jedną estetyczną formę, dodając wyjątkowy styl i elegancję do tekstu.
Celem ligatur standardowych jest poprawa estetyki i usunięcie niepożądanych konfliktów wizualnych między literami. Dodatkowo, są one szczególnie przydatne w przypadku czcionek szeryfowych, gdzie ozdobne zakończenia liter mogą nachodzić na siebie. Wtedy używanie ligatur przekłada się na lepszą czytelność.
Z kolei ligatury ozdobne mogą być dostępne w czcionce, ale nie są domyślnie aktywowane. Są one używane bardziej selektywnie przez projektantów, aby nadać tekstowi indywidualny styl. Mogą obejmować kombinacje liter, które występują rzadziej, ale mają duże znaczenie estetyczne. Przykładem może być ligatura st występująca w zestawie Questy:
Współczesne edytory tekstu oferują wiele zaawansowanych funkcji typograficznych, w tym możliwość aktywacji i korzystania z ligatur. Pozwala to projektantom, pisarzom i edytorom na korzystanie z tych specjalnych kombinacji liter, które są dostępne w zastosowanych czcionkach.
Aby aktywować ligatury w edytorze tekstu, należy najpierw upewnić się, że używany font je posiada. Następnie można znaleźć opcję aktywacji ligatur w panelu typograficznym lub w ustawieniach czcionki. Po ich aktywowaniu, edytor automatycznie zastosuje odpowiednie ligatury na podstawie kontekstu tekstu, eliminując nieestetyczne przerwy między literami.
Przykładowe programy obsługujące ligatury (bezpłatne i komercyjne):
Bezpłatne Windows: Notatnik Windows 10, LibreOffice (6.1 lub nowszy),
Bezpłatne Mac OS: TextEdit (1.5 lub nowszy), Mellel, Pages (również na iPad OS).
Inne: MS Word 2010 (lub nowszy) *, InDesign, Illustrator, Photoshop, nowy QuarkExpress, CorelDRAW (od wersji X5) etc.
* Używanie ligatur w programie MS Word może być domyślnie wyłączone. Aby to zmienić należy otworzyć okno właściwości Czcionek (Czcionka/Font) oraz kartę Zaawansowane (Advanced). Natępnie w polu Funkcje OpenType (OpenType Features) z listy Ligatury należy wybrać Wszystkie oraz zatwierdzić OK.
Zupełnie unikalne zastosowanie tych funkcji ma miejsce w naszych fontach do składu podręczników Pismo Szkolne PRO. Zastosowanie aż 650 ligatur umożliwia uzyskanie tysięcy prawidłowych typograficznie połączeń międzyliterowych szkolnego pisma dziecięcego:
Zobacz Pismo Szkolne PRO